HỒ CHÍ MINH - THẾ GIỚI HÁT VỀ NGƯỜI

HỒ CHÍ MINH Thế giới hát về NGƯỜI
 
HỒ CHÍ MINH Thế giới hát về NGƯỜI

Bài đăng trên Báo QĐND Cuối Tuần  (27-5-2012)


         Trong những ngày lễ tang chủ tịch Hồ Chí Minh,bài hát “Điếu văn kính dâng Bác Hồ” của nhạc sĩ Cac-lo Pu-e-bla (Cu Ba) đã kịp thời đến với chúng ta trong những ngày đầu tháng 9/1969. Chúng ta vô cùng cảm kích khi thấy người nhạc sĩ ở cách chúng ta hơn nửa vòng trái đất,đã có những cảm xúc nhanh nhạy,sâu sắc đối với một vị lãnh tụ của Việt Nam. Nhạc sĩ hẳn đã khóc Bác chúng ta không kém người dân Việt Nam.Nhạc sĩ  hẳn đã hoàn thành bản nhạc của mình cùng những nhạc sĩ Việt nam có bài hát sớm nhất để kính dâng Người,trong những ngày vĩnh biệt. Bài hát này được thu vào băng ghi âm do chính tác giả hát,đệm đàn ghi ta và được gửi cấp tốc từ Cu Ba sang Việt Nam.Nhạc sĩ Hồ Bắc được phân công phỏng dịch ra tiếng Việt và chúng tôi mời nghệ sĩ Quốc Hương trình bày,sau đó được truyền đi trên làn sóng của Đài TNVN,góp thêm âm điệu ngợi ca Hồ Chủ tịch.Khúc thức bài hát rất ngắn gọn và chia làm hai đoạn rất mạch lạc.Đoạn một ca ngợi công đức lớn lao và sự bất diệt của vị lãnh tụ Việt nam – Người luôn gần dân và vì dân.Sang đoạn hai nét nhạc trở nên thiết tha sâu lắng,thể hiện lòng tôn kính của nhân dân Việt Nam và bạn bầu trên khắp thế giới.Nhạc sĩ Hồ Bắc đã nắm được ý  của tác giả nên đã đưa vào đoạn hai này những lời ca bằng tiếng Việt rất xúc động,thể hiện được tình cảm của  người Cu Ba chia sẻ nỗi tiếc thương với các bạn Việt Nam : “Việt Nam,Việt Nam khi anh đau đớn trong  một tang lớn,cũng có nước mắt của chúng tôi là Cu Ba. Có cả những trái tim thổn thức ở tận Cu Ba”. Bài hát “Điếu văn kính dâng Bác Hồ”sau này được đổi tên là “Ngọn cờ Hồ Chí Minh” các nghệ sĩ Quang Hưng,Mạnh Hà đã đưa vào chương trình biểu diễn của mình.Thính giả Đài TNVN rất có cảm tình với bài hát này nên rất nhiều thư gửi về đề nghị được nghe lại nhiều lần.

         Viết về  Bác Hồ còn có: “Bài ca về đồng chí Hồ Chí Minh” của nhạc sĩ Vla-di-mia Fê-rê,”(Nga) ”Nhật ký trong tù” (phổ nhạc 7 bài thơ của Hồ Chủ tịch) của nhạc sĩ Giooc-giơ Phơ-rit (Anh).Đặc biệt bài “Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ” do nhạc sĩ Vla-đi-mia Fê-rê (Nga) và nhạc sĩ Đỗ Nhuận cùng sáng tác.Bài hát mở đầu bằng hai câu thơ nổi tiếng do nghệ sĩ Trần Thị Tuyết ngâm : “Tháp Mười đẹp nhất bông Sen – Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ”.Tiếp đó là một giai điệu đẹp,khi trữ tình tha thiết,khi khí thế hào hùng,qua diễn xuất của các nghệ sĩ của Nhà hát Giao hưởng Hợp xướng nhạc vũ kịch Việt Nam. Sự cộng tác của hai nhạc sĩ đã thể hiện tình cảm chân thành qua phong vị âm nhạc của hai dân tộc Nga - Việt trong một bức tranh chung về lãnh tụ Việt nam mà nhân dân Nga cùng nhân dân thế giới vô cùng yêu mến và kính trọng.

         Đài TNVN năm nào cũng nhận được những bài hát khác viết về Bác Hồ  như : “Hồ Chí Minh là cả một bài thơ” của nhạc sĩ Phê-lit Pi-ta Rô-giơ-ri-ghêt (Cu Ba).Bài hát được thu vào băng cùng với những bài hát Cu Ba  ngợi ca đất nước Việt Nam. “Hô-xê Mac-ti  Hồ - Chí - Minh” của nhạc sĩ Ac-măng-đô Cac-đô-sô (Cu Ba),thể hiện tình cảm của nhân dân Cu Ba và Châu Mỹ la tinh đối với hai vị lãnh tụ kính mến. Tổ khúc khí nhạc gồm 5 chương viết cho đàn vi-ô-lông An-tô “Ngợi ca chủ tịch Hồ Chí Minh” của nhạc sĩ Giăng Cuốc-phô-rét (Đức).Chúng ta được nghe những âm thanh rất độc đáo,mới lạ phát ra từ cây đàn này.Đây là một tác phẩm âm nhạc rất công phu và đầy sáng tạo với niềm xúc động ca ngợi Bác Hồ. Đặc biệt “Bài ca Hồ Chí Minh” – một tác phẩm của nghệ sĩ dân gian E-oan Mac-côn (Anh), nổi tiếng khắp thế giới.Thành công của bài hát chính là niềm xúc động chân thành khi viết về Người.Bài hát này ngắn gọn,chỉ có 20 nhịp với một giai điệu rất hấp dẫn lôi cuốn mọi người,dễ hát dễ thuộc.Âm thanh của bài hát này đã nhiều lần vang lên để ủng hộ Việt nam trên khắp năm châu. Đài TNVN đã truyền đi nhiều lần bài hát này qua băng ghi âm gửi về từ nhiều nước như Cu Ba,Đức,Nga,Nhật,Vê-nê-zu-ê-la…Mỗi nước có cách phối khí,diễn xuất riêng,nhưng không khác nhau ở cách trình bày : Đoạn đầu một người hát như kể chuyên,sang đoạn kết (câu kết thì đúng hơn) Hồ,Hồ,Hồ Chí Minh ! Hồ,Hồ,Hồ Chí Minh – tất cả mọi người cùng hát – giống như một số điệu hò Việt nam,cũng với hai phần : Phần hát do một người đảm nhận và phần “xô” do nhiều người cùng hát. Nhạc sĩ E-oan Mac-côn (1925 – 1989) sáng tác bài này từ những năm 1954, 1955.Trình bày lần đầu tại Luân Đôn và ở các  thành phố nước Anh,sau đó được biểu diễn ở các nước châu Âu.Trong phong trào chống Mỹ xâm lược Việt Nam bài hát trở thành hành khúc chung,nó được phổ biến rộng rãi tại Mỹ,nơi có phong trào phản chiến sôi động nhất.Tác giả bài hát này đã từng phát biểu rằng : “Thưa các bạn,tại sao chiến thắng Điện Biên Phủ rất vĩ đại này lại xẩy ra ở Việt Nam,mà không phải một nơi khác.Bởi vì Việt nam có một nhân vật vĩ đại,đó là Hồ Chí Minh”. Ông không chỉ là nhạc sĩ mà còn là nhà thơ,,ca sĩ,,nhà soạn kịch,nhà sản xuất băng đĩa rất có uy tín và có nhiều cảm tình trong mọi tầng lớp nhân dân.

     Qua một số tác phẩm vừa nêu,chúng ta thấy hình ảnh Bác Hồ kính yêu là nguồn đề tài phong phú,cũng là nguồn cảm hứng vô tận cho nghệ thuật nói chung,âm nhạc nói riêng.Đã từ lâu không chỉ giới âm nhạc trong nước luôn luôn có những tìm tòi sáng tạo để thể hiện hình tượng Hồ Chí Minh một cách cao đẹp sinh động; mà giới âm nhạc nước ngoài cũng tìm thấy ở Người một nguồn đề tài hấp dẫn và thành kính.Họ viết về Người và họ hát về Người bằng mọi giai điệu đầy hấp dẫn trong tình quốc tế cao cả.

Nhạc sĩ  Dân Huyền